Podczas gdy wielu mieszkańców Portugalii uważało ubieganie się o obywatelstwo za możliwość, która zawsze była dostępna, teraz czas złożenia wniosku może mieć duże znaczenie. Ci, którzy kwalifikują się lub są bliscy spełnienia kryteriów, powinni rozważyć przyspieszenie złożenia wniosku.

Aktualne prawo

Cudzoziemcy mieszkający w Portugalii mogą ubiegać się o obywatelstwo portugalskie poprzez naturalizację, jeśli spełniają pięć podstawowych warunków:

1. Pełnoletność lub emancypacja zgodnie z prawem portugalskim;

2. Legalne zamieszkiwanie w Portugalii przez co najmniej pięć lat;

3. Wykazanie się wystarczającą znajomością języka portugalskiego;

4. Brak wyroku skazującego na karę trzech lat lub więcej;

5. Niestwarzanie zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego.

System ten uczynił Portugalię jednym z najbardziej dostępnych krajów UE dla imigrantów, zwłaszcza dla obywateli krajów luzofońskich (portugalskojęzycznych). Jednak ta lista wymagań ma się wkrótce zmienić.

Propozycja: Zaostrzenie przepisów

W czerwcu portugalski rząd przedstawił projekt ustawy nr 1/XVII/1.ª, który proponuje znaczące zmiany w prawie dotyczącym obywatelstwa - w szczególności w odniesieniu do naturalizacji. Zmiany obejmują dłuższe wymagania dotyczące miejsca zamieszkania: ogólne minimum dziesięciu lat, obniżone do siedmiu dla obywateli CPLP.

Wdrożona zostanie nowa zasada dotycząca daty rozpoczęcia liczenia czasu pobytu. Zegar rozpocznie się od daty wydania pierwszego ważnego zezwolenia na pobyt, a nie od daty złożenia wniosku lub danych biometrycznych.

Zaostrzone zostaną wymogi dotyczące integracji, takie jak **zrozumienie** portugalskiej kultury, praw i obowiązków; **zaangażowanie** w wartości demokratyczne i portugalską konstytucję; oraz **formalna deklaracja wierności**.

Zgodnie z obowiązującym prawem, tylko wyroki skazujące na trzy lata lub więcej dyskwalifikują kandydata do obywatelstwa. Zgodnie z propozycją, każdy skuteczny wyrok więzienia, bez względu na to, jak krótki, może zablokować wniosek.

Wreszcie, jeśli naturalizowany obywatel popełni poważne przestępstwo (prowadzące do kary pozbawienia wolności przekraczającej pięć lat) w ciągu dziesięciu lat od przyznania mu obywatelstwa, **jego** obywatelstwo może zostać cofnięte decyzją sądu.

Zmiany te mają na celu zapewnienie, że tylko długoterminowi, dobrze zintegrowani mieszkańcy otrzymają obywatelstwo portugalskie, ale także znacznie utrudniają ten proces.

Zastosowanie z mocą wsteczną i kontrowersje

Chociaż ustawa nie została jeszcze uchwalona i nie będzie przedmiotem debaty w parlamencie do września 2025 r., rząd chce, aby miała ona zastosowanie do wszystkich wniosków złożonych 19 czerwca 2025 r. lub później. To retroaktywne podejście jest kontrowersyjne.

Eksperci od prawa konstytucyjnego i kilka partii politycznych twierdzą, że taki przepis** narusza portugalską konstytucję, w szczególności zasadę uzasadnionych oczekiwań, która chroni osoby działające w dobrej wierze na mocy obowiązującego prawa.

Krytycy twierdzą, że ci, którzy spełniają zasadę pięcioletniego pobytu teraz lub spełnili ją przed 19 czerwca, nie powinni być karani, ponieważ rząd chce zastosować bardziej rygorystyczne zasady z mocą wsteczną.

Jest jeszcze czas, a ustawa nie została jeszcze zatwierdzona. Ale czekanie do września może być karalne, a wnioskodawcy mogą znaleźć się w obliczu bardziej rygorystycznych zasad, dłuższych okresów oczekiwania i niepewnych bitew prawnych o kwalifikowalność.

Brak przepisów przejściowych

Jak dotąd portugalski rząd nie wprowadził żadnego okresu przejściowego dla mieszkańców, którzy są bliscy spełnienia pięcioletniego wymogu. Wywołało to frustrację i strach wśród społeczności imigrantów.

Podczas gdy Parlament może ostatecznie rozważyć taki środek, do czasu potwierdzenia klauzuli przejściowej, najlepszą ochroną jest złożenie wniosku przed zatwierdzeniem proponowanych zmian w prawie dotyczącym obywatelstwa.

Praktyczne kroki do rozważenia

Jeśli kwalifikujesz się lub wkrótce osiągniesz pięć lat legalnego pobytu (lub osiągnąłeś ten kamień milowy przed 19 czerwca 2025 r.), zaleca się złożenie wniosku przed wejściem w życie ustawy.

Rozważ:

1. Sprawdzenie historii pobytu, aby upewnić się, że legalnie mieszkasz w Portugalii od pięciu lat.

2. Skompletowanie dokumentacji: w tym paszportu, zezwolenia na pobyt, certyfikatu znajomości języka portugalskiego, zaświadczenia o niekaralności i dowodu pobytu.

3. Zasięgnięcie porady prawnej od prawnika imigracyjnego w celu potwierdzenia kwalifikowalności i uniknięcia błędów, które mogłyby opóźnić złożenie wniosku.

Przemyślenia końcowe

Chociaż proponowane prawo jest bardziej rygorystyczne, nie jest jeszcze ostateczne. Projekt ustawy może ulec zmianie w trakcie dyskusji parlamentarnej, a także możliwe są wyzwania konstytucyjne. Niemniej jednak wnioski złożone przed wejściem w życie nowych przepisów mają mniejsze szanse na spełnienie proponowanych surowszych kryteriów. Przed podjęciem decyzji o terminie złożenia wniosku należy rozważyć swoją sytuację, gotowość dokumentacji i tolerancję ryzyka.

Kontakt:

www.gfdl.legal

hello@gfdl.legal

+351 21 099 7356