Het Europees reisinformatie- en autorisatiesysteem(ETIAS), dat naar verwachting eind 2026 volledig operationeel zal zijn, vereist dat reizigers uit derde landen die vrijgesteld zijn van de visumplicht online een reisvergunning aanvragen voordat ze het Schengengebied van de Europese Unie binnen mogen.

"Deze voorgestelde verhoging doet vragen rijzen over de evenredigheid en billijkheid van de maatregel in een tijd waarin de Europese Unie nog steeds te maken heeft met gecombineerde druk van geopolitieke instabiliteit, hoge inflatie en stijgende operationele kosten", aldus een groep verenigingen in een verklaring.

Hoewel de €20 heffing slechts een fractie van de totale kosten van internationale reizen vertegenwoordigt, stellen industrieleiders dat het cumulatieve effect op gezinnen, vooral in de context van stijgende belastingen op accommodaties en diensten, verre van verwaarloosbaar is.

"Dit voorstel is in tegenspraak met de geest van het oorspronkelijke akkoord van 2018 tussen het Europees Parlement en de Raad, dat tot doel had een bescheiden en redelijk tarief vast te stellen, wat resulteerde in een compromis dat veel steun kreeg van de toeristische sector", voegden de verenigingen eraan toe.

De sector bekritiseerde ook wat zij noemt een "gebrek aan transparantie" rond de rechtvaardiging voor de vergoeding van 20 euro, en vroeg om duidelijkheid over de vraag of alternatieve prijsmodellen (bijv. 10 of 12 euro) werden overwogen tijdens het besluitvormingsproces. "Er is onvoldoende bewijs geleverd dat dit bedrag nodig is om de operationele en onderhoudskosten van ETIAS te dekken", aldus de verenigingen.

Bovendien werd het gebruik van andere reisvergunningssystemen (zoals ETA in het VK of ESTA in de VS) als referentie voor het vaststellen van prijzen afgekeurd. Vertegenwoordigers van de sector waarschuwden dat het afstemmen op externe, niet-gerelateerde systemen zonder duidelijke juridische of financiële rechtvaardiging "een zorgwekkend precedent schept".

In het licht van deze bezorgdheid roept de toerisme- en reissector de Europese Commissie op om "een effectbeoordeling te publiceren die de voorgestelde verhoging van de vergoeding rechtvaardigt, met inbegrip van een gedetailleerde uitsplitsing van de kosten en de bevestiging dat alternatieve prijsmodellen zijn overwogen"; dat de Raad en het Europees Parlement "het voorstel van 20 euro verwerpen en een meer evenredige en op bewijs gebaseerde vergoeding voorstellen"; dat "eventuele extra inkomsten die door ETIAS worden gegenereerd, na het dekken van de bedrijfskosten, worden toegewezen aan een specifieke begrotingslijn, of idealiter geoormerkt voor de toerisme- en reissector, binnen het meerjarig financieel kader (MFK). Deze financiering moet de toeristische infrastructuur, de opleiding van personeel en initiatieven voor duurzame ontwikkeling ondersteunen".

Ondanks deze bezorgdheid bevestigde de reisindustrie haar steun voor slimme, veilige en efficiënte grenzen, waarbij ze opmerkte dat inkomend toerisme een vitale bron van exportinkomsten blijft, die kan worden gebruikt voor investeringen.

"De financiële en administratieve lasten voor bezoekers moeten zorgvuldig worden afgewogen om het concurrentievermogen van Europa als wereldwijde toeristische bestemming te behouden en te versterken", concludeerde de gezamenlijke verklaring.